Ача-пӑча чӑваш юррин «Мехел» конкурсӗн ҫӗнтерӳҫисене палӑртнӑ. Кӑҫал конкурс ҫӳллӗ шайра иртнине палӑртаҫҫӗ.
Жюри председателӗ Николай Казаков палӑртнӑ тӑрӑх, кӑҫал конкурса Шупашкарти ача пахчисенчен нумаййӑн хутшӑннӑ.
Куславкка тӑрӑхӗнчи 7 ҫулти Даша Моранькова сцена ҫинче ташласа юрланӑ чухне шалта йӑлтах чӗтреннине пытарман. Вӑл кӑшт ҫеҫ ҫӗнтерӳҫӗ ятне тивӗҫеймен. Кӗҫӗннисен йышӗнче унран Евгения Васильева иртсе кайнӑ. Вӑл жюрие вокалпа кӑна мар, сӗрмекупӑс каласа та тӗлӗнтернӗ.
Конкурсра Вероника Арисова патӗнче ӑсталӑхне туптакансем маттурлӑхӗпе палӑрнӑ. Анна Порфирьева вӑтам ӳсӗмри ушкӑнра мала тухнӑ. Юлия Мокеевӑпа Павел Васильев аслӑраххисен ушкӑнӗнче ҫӗнтернӗ. Анастасия Егоркина салтак пирки юрланӑ юрӑ вара пурне те тыткӑнланӑ. Анчах Анастасийӑран Анна Орлова ирттернӗ.
«Мехел» ҫулран ҫул аталанса пырать. Унӑн халӑх тетелӗнчи ушкӑнра 500 ытла ҫын регистрациленнӗ. Ҫынсем юрӑҫсемшӗн тӗнче тетелӗнче те сасӑланӑ. Муркаш районӗнчи Дарья Макарова ытларах пухнӑ. Ҫаван пекех арҫын ачасен «Туссем» ушкӑнне, «Юханшыв» ансамбль ачисене куракансем килӗштернӗ.
Вӑрнар районӗнчи Нурӑс ҫывӑхӗнче Мӑн Ҫавал урлӑ хывнӑ вӑхӑтлӑх кӗпер кӑштах йӑтӑннине ЧР Транпорт министерствинчен пӗлтереҫҫӗ.
Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, каҫӑ ака уйӑхӗн 11-мӗшӗнче ҫӗрлехи 2 сехет те 25 минутра кӑштах йӑтӑннӑ. Ӑна йӗркене кӗртес ӗҫ ҫийӗнчех пуҫланнӑ. Ирхи 7 сехет те 35 минут валли ӗҫе вӗҫленӗ те ӗнтӗ.
Телее, шар куракан пуламан. ЧР Транспорт министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ун чухне тӗп каҫӑ юсавра пулнӑ. Ҫавна май урапасене Аҫӑм Ҫырми ялӗ урлӑ янӑ.
Кӑштах йӑтӑннӑ каҫӑ патӗнче 23 ҫын, 11 техника ӗҫленӗ. Ку ӗҫе ЧР транспорт министрӗ Владимир Филиппов хӑй ертсе пынӑ.
Прокуратура тытӑмӗнче кадр улшӑнӑвӗсем пулса иртни пирки эпир пӗлтернӗччӗ. Ун пекки ҫак кунсенче РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗнче те пулса иртнӗ. Управленинче хӑйӗнче мар. Унӑн районсенчи пайӗсенче.
Ҫӗмӗрлери районсем хушшинчи пая (кунта Улатӑрпа Ҫӗмӗрле хулисем, Улатӑр, Вӑрнар, Пӑрачкав, Ҫӗмӗрле районӗсем кӗреҫҫӗ) малашне юстици подполковникӗ Александр Гаврилов ертсе пырӗ. Пуҫлӑх пуканне шанса париччен вӑл Етӗрне районӗнчи пайра пуҫлӑхӑн ҫумӗ пулса тӑрӑшнӑ.
Етӗрне районӗнчи пай (кунта Элӗк, Хӗрлӗ Чутай, Муркаш тата Етӗрне районӗсем кӗреҫҫӗ) пуҫлӑхӗн ҫумӗ пулма Сергей Васильев юстици подполковникне лартнӑ. Унччен вӑл Следстви управленийӗнче уйрӑмах пӗлтерӗшлӗ ӗҫсене тӗпчекен иккӗмӗш пайӑн аслӑ тӗпчевҫи пулнӑ.
Ака уйӑхӗнче яланхи пекех Чӑваш Енре «Кӗнеке урлӑ — халӑхсен килӗшӗвӗ патне» наци кӗнекисен фестивалӗ иртет. Ӑна ЧР Культура министерстви, ЧР Наци вулавӑшӗ йӗркелет.
Кӑҫал ака уйӑхӗн 15–25-мӗшӗсенче тӗп мероприятисем Шупашкарта, Улатӑрта, Чӗмпӗрте, Элӗк, Вӑрнар, Муркаш, Пӑрачкав районӗсенче иртӗҫ.
Ҫав кунсенче Раҫҫей патшалӑх ӳнер вулавӑшӗн коллекцийӗнчи курав, пӗтӗм тӗнчери канашлу уҫӑлӗҫ.
Фестивальпе килӗшӳллӗн итальян тата чӑваш, православи, экологи тата ӑслӑлӑх кӗнекисене халалланӑ тематика кунӗсем пулӗҫ. Уяв йӗркелӳҫисем пурне те чӑваш ҫыравҫи Илпек Микулайӗ ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалласа ирттерекен литература каҫӗнче, СССР халӑх артистки Вера Кузьмина ячӗллӗ ӳнер конкурсӗн пӗтӗмлетӳ тапхӑрӗнче тата «Чӑваш Ен литератури: 2013 ҫулхи чи вуланакан кӗнеке» республика конкурсӗн ҫӗнтерӳҫисене чысланӑ ҫӗрте кӗтеҫҫӗ.
Муркаш районӗн ҫыннисемпе Чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай тата Ольга Туркай тӗлпулу ирттерӗҫ. Элӗк районне вара Лидия Сарине тата Сергей Павлов ҫитӗҫ.
Паян Шупашкарти Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче Вӑрнарсен «Туслӑх» ентешлӗхӗ 20 ҫул тултарнине паллӑ турӗҫ. Культура ҫурчӗн пӗр пин ытла йышӑнакан залӗ лӑк тулли пулчӗ — вӑрнарсем хӑйсен уявне хаваспах пухӑнчӗҫ.
Чи малтан халӑх умӗнче Вӑрнар районӗн ентешлӗхӗн гимне юрласа пачӗҫ. Те ларакансем ӑнланмарӗҫ, те кӗвви-сӑмаххи килӗшмерӗ — зал гимна ларсах итлерӗ, ура ҫине тӑрас темерӗ. Малалла вара ентешлӗх ертӳҫисем сӑмах илчӗҫ. Юрать-ха пирӗнтен уйрӑлнӑ ентешӗсене аса илнӗ май зал ура ҫине тӑчӗ. Константин Ивановӑн «Нарспи» поэмӑри сыпӑксене те, тавах Турра, ура ҫине тӑрсах вуларӗҫ.
Тӗрлӗ тӳре-шарасен хисеп хучӗсемпе парнисене валеҫнӗ хушӑра залри халӑха Вӑрнар районӗнче тухнӑ юрӑҫсемпе артистсем хӑйсен пултарулӑхӗпе савӑнтарчӗҫ. Уйрӑммӑн Нурӑс шкулӗнче вӗренекен ҫамрӑксене асӑнас пулать — вӗсем Нарспипе Сетнере питӗ лайӑх выляса пачӗҫ. Сӑмах май вӑл шкула уявра сахал мар ырларӗҫ — нумай-нумай ҫынна вӑл аслӑ ҫула уҫса панӑ имӗш.
Кӑҫал Литература ҫулталӑкӗ пулнӑран уявра сӑвӑсем те сахал мар янрарӗҫ. Кунта Николай Ҫавала, Валерий Кошкина тата ыттисене асӑнас пулать.
Пушӑн 14-мӗшӗнче Ҫӗмӗрле районӗ 80 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Унта чылай ҫӗртен тӳре-шара килнӗ. Вӗсен йышӗнче Чӑваш Республикин РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи Леонид Волков, ЧР вӗренӳ министрӗ Владимир Иванов пулнӑ.
Мероприятие Ҫӗмӗрле район пуҫлӑхӗ Борис Леонтьев тата администраци пуҫлӑхӗ Лев Рафинов уҫнӑ. Унтан ҫӗмӗрлесене Владимир Иванов министр саламланӑ, ЧР Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн саламне илсе ҫитернӗ.
Унтан ҫынсене наградӑсем панӑ. Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинчи Ҫӗнтерӳ 70 ҫул тултарнӑ ятпа ветерансене юбилейлӑ медальсемпе чысланӑ. Виктор Иконнов хастар ӗҫленӗшӗн РФ Ял хуҫалӑх министерствин тав хутне тивӗҫнӗ. Ведомствӑн хисеп хутне Надежда Концова, Сергей Батраков, тивӗҫнӗ.
Ҫӗмӗрлесене саламлама кӳршисем те килнӗ. Вӑрнар, Хӗрлӗ Чутай районӗсенчен килнисем чи ӑшӑ та ҫепӗҫ сӑмахсем каланӑ. Концертра ҫӗмӗрлесене чӑваш эстрада артисчӗсем юрӑсемпе савӑнтарнӑ.
Сӑнсем (147)
Вӑрнарти историпе таврапӗлӳ музейӗнче «Чӑвашсем» фотокурав уҫӑлнӑ. Ӑна I Петӗр ячӗллӗ Антропологипе этнографи музейӗн фондӗнчи материалсем тӑрӑх йӗркеленӗ. Курав материалӗсемпе Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ уйӑрса панӑ.
Фотокуравра Питӗрти Антропологипе энографи музейӗн япала тата иллюстраци коллекцийӗсен фотоӳкерчӗкӗсенчен тӑрать. Вӗсенче 18-ӗмӗр вӗҫӗнчен тытӑнса 20-мӗш ӗмӗрӗн ҫурричченхи тапхӑр вырӑн тупнӑ. Маларах асӑннӑ музейра пурӗ 323 япала упранать, вӗсене 12 коллекцие пухнӑ. Ҫав шутра — япаласем, фотоӳкерчӗксем, кантӑк ҫинчи негативсем. Курава Н.И.Гаген-Торис, А.А. Ходосов, П.Озеров этнограф-тӗпчевҫӗсен коллекцийӗнчи фотоматериалсем пуянлатаҫҫӗ. Ӳкерчӗксенче тӗрлӗ хуралтӑ, хресчен хуҫалӑхӗче усӑ курнӑ япаласем, халӑх ҫипуҫӗ, музыка инструменчӗ, чӑвашсен туррисем сӑнланнӑ. Вӑрнарсем Н.И. Гаген-Торис Вӑрнар районӗнчи Уравӑш ялӗнчи экспедицире пухнӑ япаласене пысӑка хурса хакланине пӗлтереҫҫӗ.
Сӑнсем (11)
Чӑвашсем Ҫӑварнине ӗлӗкех уявланӑ. Йӑлана халӗ те тытса пыма тӑрӑшаҫҫӗ, ялсенче пӗрле пухӑнса хӗле ӑсатаҫҫӗ, пӗр-пӗринчен каҫару ыйтаҫҫӗ, катемпи тавра ташлаҫҫӗ-юрлаҫҫӗ, вӑйӑсем выляҫҫӗ.
Вӑрнар районӗнчи Ҫавалкасра Ҫӑварние ҫулленех ирттереҫҫӗ. Ӑна уявласси ҫирӗпленсех пырать. Кӑҫал та ял-йыш пӗрле пухӑннӑ, пӗрле савӑннӑ. Ялти организацисен ҫыннисем командӑна пухӑнса ӑмӑртусенче тупӑшнӑ.
Ҫӑварние апат-ҫимӗҫ пӗҫерсе тухнӑ, алӗҫӗсен конкурсне ирттернӗ, такмаксем юрланӑ. Карл Маркс ячӗллӗ кооператив ӗҫченӗсен команди пуринчен те маттур пулса пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ. Вӗсен хушшинче чӑваш тумӗ тӑхӑннисем те курӑнкаланӑ.
Уява ертсе пынӑ Юлия Михайлова кӑҫал тыр-пул ӑнса пултӑр тесе ЯХПК ертӳҫине Валерий Шумилова алӑпа ӑсталанӑ «ҫӑкӑр вӑчӑрине» ҫакнӑ. Уяв яланхи пекех катемпие ҫунтарнипе вӗҫленнӗ.
Сӑнсем (21)
Вӑрнарта вырнаҫнӑ «Август» фирмӑн филиалӗ хӑйӗн 85 ҫулхи юбилейне халалласа художество пултарулӑхӗн смотр-конкурсне ирттернӗ. Ку вӑл ӑмӑртӑвӑн иккӗмӗш тапхӑрӗ пулнӑ. Акт залне халӑх лӑк тулли пуҫтарӑннӑ. Смотр-конкурс икӗ куна тӑсӑлнӑ.
Концерт номерӗсен ярӑмне предприятин ветеранӗсен ансамблӗ уҫнӑ. Йышра савутӑн унчченхи йышне ҫӳренӗ Борис Петровпа Анатолий Терентьев та пулнӑ. Хальхи ӑру та маххӑ памасть. Автотранспорт цехӗн водителӗсем Роман Петровпа Юрий Лукоянов, ав, гитарӑпа каласа хитре юрлаҫҫӗ. Юлашкинчен асӑнни мӑшӑрне Еленӑна тата пӗчӗк хӗрне Полинӑна та сцена ҫине кӑларнӑ.
Конкурсӑн иккӗмӗш тапхӑрӗнче сцена ҫине ҫемьепе тухакансем йышлӑ пулнӑ. Альбертпа Алексей Волковсем, ашшӗпе ывӑлӗ, пӗрле тӑрса юрланӑ. Зоя Белякова Татьяна Иванова хӗрӗпе тухнӑ. «Ҫӗнӗ чӑваш кинемийӗсене» ҫаврӑннӑ склад хуҫалӑхӗн ӗҫченӗсене те куракансем кӑмӑлтан йышӑннӑ. Ӑслӑлӑхпа производство центрӗн хӗрарӑмсен ушкӑнӗ вырӑс халӑх ташшине кӑтартнӑ. Фирмӑн ҫум предприятийӗсенче ӗҫлекен хӗрсем хӗвелтухӑҫ ташшипе авкаланнӑ.
Уяв концертне смотр-конкурсри 20–25 чи лайӑх номере суйласа илӗҫ.
Республикӑри ял-хулана ҫутӑпа чи хитре капӑрлатнине палӑртма ирттернӗ республика конкурсне пӗтӗмлетнӗ.
Конкурса мунципалитетсенчен 17 заявка тӑратнӑ. Тӳресене конкурсантсен шухӑшӗн хӑйне евӗрлӗхӗ, йӑлана кӗмен техника меслечӗсемпе усӑ курни тӗлӗнтернӗ. Пӗчӗк кӑна ялсенче те илеме туйнине палӑртнӑ вӗсем.
Капла конкурса ирттерме республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев сӗннӗ-мӗн.
Ҫӗнӗ ҫула хатӗрленсе капӑрлатнине ӗнентерме муниципалитетсем фотоӳкерчӗксем те, видеоматериалсем те ярса панӑ.
Конкурса хутшӑннисене пилӗк ушкӑна пайласа хакланӑ. Республика пӗлтерӗшлӗ хуласем хушшинче Шупашкар ҫӗнтернӗ, район пӗлтерӗшлисенчен — Куславкка. Вӑрмар районӗнчи Энӗшпуҫ та конкурса палӑрнӑ. Икӗ номинаципе ҫӗнтерӳҫӗсене палӑртман, мӗншӗн тесен пӗрер заявка кӑна пулнӑ. Заявка тӑратнисем — Вӑрнар поселокӗ тата Комсомольски районӗнчи Нӗркеҫ ялӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (14.06.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, 15 - 17 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Абитова Мугазяма Фатыховна, РСФСР тава тивӗҫлӗ ял хуҫалӑх ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |